Nghe có vẻ hơi “khó nhằn” đúng không, khi mà bạn chưa có kinh nghiệm, chưa có sản phẩm, thậm chí chưa biết bắt đầu từ đâu. Nhưng đừng lo lắng nhé! Mình đã từng trải qua giai đoạn này rồi và mình tin rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và một chút quyết tâm, bạn hoàn toàn có thể xây dựng được một doanh nghiệp thương mại điện tử thành công từ con số 0. Cùng mình khám phá từng bước nhé!
Bước 1: Nghiên cứu thị trường và lựa chọn sản phẩm/dịch vụ
Đây là bước nền tảng và cực kỳ quan trọng. Nếu bạn chọn sai “ngách”, mọi nỗ lực sau này có thể trở nên vô ích. Vậy, làm thế nào để nghiên cứu thị trường và chọn được sản phẩm/dịch vụ tiềm năng?
Tìm kiếm ý tưởng kinh doanh
Hãy bắt đầu từ những gì bạn đam mê, có kiến thức hoặc kinh nghiệm. Bạn có sở thích đặc biệt nào không? Bạn bè thường tìm đến bạn để xin lời khuyên về vấn đề gì? Hoặc bạn nhận thấy có một nhu cầu nào đó trên thị trường chưa được đáp ứng?
Ví dụ, mình có một người bạn rất thích làm đồ handmade từ da. Ban đầu bạn ấy chỉ làm cho vui, tặng bạn bè. Nhưng sau khi nhận thấy nhiều người khen và hỏi mua, bạn ấy đã quyết định kinh doanh online các sản phẩm đồ da thủ công của mình. Đó là một cách rất tự nhiên để bắt đầu.
Nghiên cứu thị trường ngách
Sau khi đã có một vài ý tưởng, hãy tìm hiểu xem thị trường cho những ý tưởng đó có đủ lớn không. Có bao nhiêu người đang tìm kiếm những sản phẩm/dịch vụ tương tự? Mức độ cạnh tranh như thế nào?
Bạn có thể sử dụng các công cụ như Google Trends, Keyword Planner của Google Ads để xem xét xu hướng tìm kiếm và mức độ cạnh tranh của các từ khóa liên quan đến ý tưởng kinh doanh của mình.
Ví dụ, nếu bạn muốn bán đồ trang sức, hãy thử tìm kiếm các từ khóa như “mua trang sức online”, “trang sức bạc nữ”, “trang sức handmade”… để xem có bao nhiêu người quan tâm đến những sản phẩm này.
Phân tích đối thủ cạnh tranh
Hãy tìm hiểu xem ai đang bán những sản phẩm/dịch vụ tương tự trên thị trường. Họ có những điểm mạnh và điểm yếu gì? Giá cả của họ như thế nào? Họ đang sử dụng những kênh marketing nào?
Việc phân tích đối thủ sẽ giúp bạn tìm ra những khoảng trống trên thị trường và đưa ra những chiến lược cạnh tranh hiệu quả hơn.
Đánh giá tính khả thi của sản phẩm/dịch vụ
Cuối cùng, hãy tự hỏi bản thân xem sản phẩm/dịch vụ bạn chọn có thực sự giải quyết được vấn đề của khách hàng không? Bạn có thể tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh không? Sản phẩm/dịch vụ đó có tiềm năng phát triển trong dài hạn không?
Hãy nhớ rằng, một sản phẩm/dịch vụ tốt là nền tảng vững chắc cho một doanh nghiệp thành công.
Bước 2: Lập kế hoạch kinh doanh chi tiết
Sau khi đã chọn được sản phẩm/dịch vụ, bước tiếp theo là lập một kế hoạch kinh doanh chi tiết. Điều này sẽ giúp bạn có một lộ trình rõ ràng và tránh được những sai lầm không đáng có.
Xác định đối tượng khách hàng mục tiêu
Bạn muốn bán sản phẩm/dịch vụ của mình cho ai? Họ là nam hay nữ? Độ tuổi bao nhiêu? Họ sống ở đâu? Sở thích và thói quen mua sắm của họ là gì?
Việc xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu sẽ giúp bạn điều chỉnh sản phẩm, giá cả, kênh marketing và thông điệp truyền thông một cách phù hợp nhất.
Lựa chọn mô hình kinh doanh
Ở bài trước, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về các mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến. Hãy lựa chọn một mô hình phù hợp với sản phẩm/dịch vụ, nguồn lực và mục tiêu kinh doanh của bạn.
Ví dụ, nếu bạn không muốn lo lắng về vấn đề tồn kho, dropshipping có thể là một lựa chọn tốt. Nếu bạn có khả năng thiết kế độc đáo, Print-on-Demand có thể là một hướng đi thú vị.
Xây dựng chiến lược marketing
Làm thế nào để khách hàng biết đến sản phẩm/dịch vụ của bạn? Bạn sẽ sử dụng những kênh marketing nào? SEO, mạng xã hội, quảng cáo trả phí, email marketing hay influencer marketing?
Hãy xây dựng một chiến lược marketing đa kênh và phù hợp với ngân sách của bạn.
Lập kế hoạch tài chính
Bạn cần bao nhiêu vốn để bắt đầu? Chi phí dự kiến cho việc nhập hàng (nếu có), xây dựng website, marketing… là bao nhiêu? Bạn kỳ vọng doanh thu của mình sẽ như thế nào trong thời gian tới?
Một kế hoạch tài chính chi tiết sẽ giúp bạn quản lý dòng tiền hiệu quả và đảm bảo sự bền vững cho doanh nghiệp của mình.
Bước 3: Xây dựng nền tảng kinh doanh trực tuyến
Đây là “cửa hàng” của bạn trên internet. Bạn có thể lựa chọn xây dựng website riêng hoặc bán hàng trên các sàn thương mại điện tử.
Lựa chọn nền tảng thương mại điện tử
Hiện nay có rất nhiều nền tảng thương mại điện tử phổ biến như Shopify, WooCommerce, Haravan, Sapo… Mỗi nền tảng đều có những ưu nhược điểm riêng, hãy tìm hiểu kỹ và lựa chọn nền tảng phù hợp với nhu cầu và kỹ năng của bạn.
Ví dụ, nếu bạn muốn có một website chuyên nghiệp với nhiều tính năng tùy chỉnh, Shopify hoặc WooCommerce có thể là lựa chọn tốt. Nếu bạn muốn bắt đầu nhanh chóng và tiếp cận được lượng lớn khách hàng tiềm năng, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada có thể là một khởi đầu tốt.
Thiết kế và xây dựng website/gian hàng trực tuyến
Giao diện website/gian hàng của bạn cần phải đẹp mắt, dễ sử dụng và thân thiện với người dùng trên cả máy tính và thiết bị di động. Hãy đảm bảo rằng các thông tin về sản phẩm, giá cả, chính sách vận chuyển và đổi trả được hiển thị rõ ràng.
Thiết lập các phương thức thanh toán và vận chuyển
Hãy cung cấp nhiều phương thức thanh toán khác nhau để khách hàng có thể lựa chọn (ví dụ: chuyển khoản ngân hàng, thanh toán khi nhận hàng, ví điện tử…). Đồng thời, bạn cũng cần lựa chọn các đơn vị vận chuyển uy tín để đảm bảo hàng hóa được giao đến tay khách hàng một cách nhanh chóng và an toàn.
Bước 4: Tìm kiếm và thu hút khách hàng đầu tiên
Khi đã có “cửa hàng”, bước tiếp theo là đưa khách hàng đến với bạn.
Tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) cơ bản
Hãy sử dụng các từ khóa liên quan đến sản phẩm/dịch vụ của bạn trong tiêu đề, mô tả và nội dung website/gian hàng để giúp website của bạn dễ dàng được tìm thấy trên các công cụ tìm kiếm như Google.
Sử dụng mạng xã hội
Xây dựng một trang fanpage trên Facebook, Instagram hoặc các mạng xã hội khác mà đối tượng khách hàng mục tiêu của bạn thường xuyên sử dụng. Chia sẻ những nội dung hấp dẫn, tương tác với khách hàng và chạy quảng cáo để tiếp cận được nhiều người hơn.
Chạy quảng cáo trực tuyến
Bạn có thể sử dụng các nền tảng quảng cáo trực tuyến như Facebook Ads, Google Ads để hiển thị quảng cáo của mình đến đúng đối tượng khách hàng mục tiêu.
Xây dựng danh sách email
Khuyến khích khách hàng đăng ký nhận email từ bạn để bạn có thể gửi thông tin về các chương trình khuyến mãi, sản phẩm mới và các nội dung hữu ích khác.
Bước 5: Quản lý và chăm sóc khách hàng
Khách hàng là tài sản quý giá của doanh nghiệp. Hãy đảm bảo rằng bạn luôn cung cấp dịch vụ khách hàng tốt nhất.
Xử lý đơn hàng và giao hàng
Hãy xử lý đơn hàng một cách nhanh chóng và chính xác. Đóng gói sản phẩm cẩn thận và lựa chọn đơn vị vận chuyển uy tín. Thông báo cho khách hàng về tình trạng đơn hàng của họ.
Cung cấp dịch vụ khách hàng chu đáo
Luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc, hỗ trợ khách hàng và xử lý các vấn đề phát sinh một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp.
Xây dựng mối quan hệ với khách hàng
Hãy tương tác với khách hàng trên mạng xã hội, gửi email cảm ơn sau khi họ mua hàng, và khuyến khích họ để lại đánh giá về sản phẩm/dịch vụ của bạn.
Bước 6: Theo dõi, đánh giá và tối ưu hóa
Kinh doanh thương mại điện tử là một quá trình liên tục. Bạn cần thường xuyên theo dõi hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình, đánh giá những gì đang hoạt động tốt và những gì cần cải thiện.
Sử dụng các công cụ phân tích
Các nền tảng thương mại điện tử thường cung cấp các công cụ phân tích giúp bạn theo dõi lưu lượng truy cập website, tỷ lệ chuyển đổi, doanh số bán hàng… Hãy sử dụng những dữ liệu này để hiểu rõ hơn về hành vi của khách hàng và hiệu quả của các chiến dịch marketing.
Thu thập phản hồi từ khách hàng
Hãy lắng nghe những ý kiến phản hồi từ khách hàng để biết họ hài lòng và chưa hài lòng về điều gì. Đây là nguồn thông tin quý giá giúp bạn cải thiện sản phẩm và dịch vụ của mình.
Liên tục cải thiện và điều chỉnh chiến lược
Thị trường thương mại điện tử luôn thay đổi. Hãy luôn cập nhật những xu hướng mới nhất, học hỏi từ đối thủ cạnh tranh và sẵn sàng điều chỉnh chiến lược kinh doanh của mình để đạt được thành công.
Chia sẻ kinh nghiệm thực tế từ người đi trước
Mình nhớ những ngày đầu mình bắt đầu kinh doanh online, mọi thứ đều rất mới mẻ và có phần hơi “mù mờ”. Mình đã phải tự mày mò tìm hiểu, thử nghiệm rất nhiều thứ và cũng không tránh khỏi những sai lầm. Nhưng điều quan trọng là mình không bỏ cuộc và luôn cố gắng học hỏi từ những người đi trước.
Một trong những lời khuyên hữu ích nhất mà mình nhận được là hãy tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng. Một khách hàng hài lòng có thể giới thiệu thêm rất nhiều khách hàng mới cho bạn.
Ngoài ra, đừng ngại bắt đầu từ những bước nhỏ nhất. Bạn không cần phải có một website quá hoành tráng hay một lượng vốn khổng lồ để bắt đầu. Hãy bắt đầu với những gì bạn có và từng bước phát triển.
Kết luận
Bắt đầu kinh doanh thương mại điện tử từ con số 0 có thể là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng vô cùng thú vị và tiềm năng. Hy vọng rằng với những bước hướng dẫn chi tiết này, bạn sẽ có thêm sự tự tin và động lực để hiện thực hóa giấc mơ kinh doanh của mình. Hãy nhớ rằng, sự kiên trì và không ngừng học hỏi là chìa khóa dẫn đến thành công. Chúc bạn may mắn!
