Mô hình Subscription trong thương mại điện tử (TMĐT) là hình thức kinh doanh mà khách hàng trả một khoản phí định kỳ (thường là hàng tháng hoặc hàng năm) để nhận được sản phẩm hoặc dịch vụ một cách đều đặn. Thay vì mua hàng một lần, khách hàng sẽ trở thành “thành viên” và nhận được những giá trị liên tục từ bạn. Vậy tại sao mô hình này lại được ưa chuộng đến vậy?
Các loại hình mô hình Subscription phổ biến trong TMĐT
Trong TMĐT, có nhiều loại hình mô hình Subscription khác nhau, phù hợp với từng loại sản phẩm và dịch vụ:

Mô hình định kỳ (Replenishment model)
Đây là mô hình phổ biến nhất, tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm tiêu dùng thường xuyên như cà phê, tã bỉm, dao cạo râu, thực phẩm chức năng… Khách hàng sẽ nhận được sản phẩm theo một tần suất đã chọn (ví dụ: hàng tuần, hàng tháng).
- Ví dụ: Một cửa hàng bán cà phê có thể cung cấp gói Subscription hàng tháng, giao cà phê hạt rang xay tận nhà cho khách hàng.
Mô hình tuyển chọn (Curation model)
Mô hình này mang đến cho khách hàng những hộp sản phẩm được tuyển chọn đặc biệt theo một chủ đề hoặc sở thích cụ thể. Thường thấy ở các lĩnh vực như mỹ phẩm, thời trang, đồ ăn vặt, sách…
- Ví dụ: Một shop mỹ phẩm có thể cung cấp hộp Subscription hàng tháng với các sản phẩm chăm sóc da mới nhất hoặc phù hợp với loại da của khách hàng.
Mô hình truy cập (Access model)
Với mô hình này, khách hàng trả phí để có quyền truy cập vào nội dung độc quyền, dịch vụ đặc biệt hoặc các tính năng nâng cao.
- Ví dụ: Một trang web học trực tuyến có thể cung cấp gói Subscription cho phép học viên truy cập vào tất cả các khóa học.
Hướng dẫn từng bước áp dụng mô hình Subscription cho doanh nghiệp TMĐT của bạn
Để áp dụng thành công mô hình Subscription, bạn cần thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Nghiên cứu thị trường và xác định sản phẩm phù hợp
Không phải sản phẩm nào cũng phù hợp với mô hình Subscription. Hãy nghiên cứu kỹ thị trường, xem xét nhu cầu của khách hàng và đánh giá xem sản phẩm của bạn có đáp ứng được các yếu tố như tính định kỳ, khả năng tạo ra sự bất ngờ (với mô hình tuyển chọn) hay nhu cầu truy cập liên tục (với mô hình truy cập) hay không.
Bước 2: Lựa chọn loại hình Subscription phù hợp
Dựa trên sản phẩm và đối tượng khách hàng mục tiêu, hãy chọn loại hình Subscription phù hợp nhất. Bạn có thể bắt đầu với một loại hình và sau đó mở rộng sang các loại hình khác khi đã có kinh nghiệm.
Bước 3: Xây dựng quy trình đăng ký và quản lý Subscription
Quy trình đăng ký cần đơn giản và dễ hiểu. Khách hàng cần dễ dàng lựa chọn gói Subscription, tần suất giao hàng và phương thức thanh toán. Hệ thống quản lý Subscription cần cho phép bạn theo dõi các đơn hàng định kỳ, quản lý thông tin khách hàng và xử lý các vấn đề phát sinh.
Bước 4: Thiết lập hệ thống thanh toán định kỳ
Bạn cần tích hợp với các cổng thanh toán hỗ trợ thanh toán định kỳ. Hãy đảm bảo rằng hệ thống thanh toán của bạn an toàn và bảo mật.
Bước 5: Xây dựng chiến lược marketing và quảng bá
Hãy cho khách hàng biết về chương trình Subscription của bạn và những lợi ích mà nó mang lại. Sử dụng các kênh marketing như mạng xã hội, email marketing, quảng cáo trực tuyến để tiếp cận khách hàng tiềm năng. Đừng quên tạo ra những ưu đãi hấp dẫn cho những khách hàng đăng ký sớm hoặc đăng ký dài hạn.
Bước 6: Quản lý kho vận và giao hàng
Với mô hình Subscription, việc quản lý kho vận và giao hàng định kỳ là rất quan trọng. Bạn cần đảm bảo rằng sản phẩm luôn có sẵn và được giao đến khách hàng đúng hẹn.
Bước 7: Chăm sóc khách hàng và duy trì mối quan hệ
Hãy cung cấp dịch vụ khách hàng tuyệt vời cho những khách hàng đăng ký Subscription. Lắng nghe phản hồi của họ, giải quyết các vấn đề một cách nhanh chóng và tạo ra những trải nghiệm tích cực để duy trì mối quan hệ lâu dài.
Bước 8: Theo dõi và tối ưu hóa hiệu quả
Theo dõi các chỉ số quan trọng như tỷ lệ đăng ký, tỷ lệ hủy đăng ký (churn rate), giá trị trọn đời của khách hàng (CLTV) để đánh giá hiệu quả của mô hình Subscription và có những điều chỉnh cần thiết.
Các yếu tố quan trọng để thành công với mô hình Subscription trong TMĐT
Để thành công với mô hình Subscription, bạn cần chú trọng đến các yếu tố sau:
- Sản phẩm chất lượng và nhất quán: Đảm bảo rằng sản phẩm bạn cung cấp luôn có chất lượng tốt và đáp ứng được kỳ vọng của khách hàng.
- Trải nghiệm khách hàng tuyệt vời: Từ quy trình đăng ký đến giao hàng và chăm sóc khách hàng, mọi thứ cần được thực hiện một cách suôn sẻ và chuyên nghiệp.
- Giá trị hấp dẫn: Gói Subscription của bạn cần mang lại giá trị thực sự cho khách hàng, có thể là về mặt chi phí, sự tiện lợi hoặc những trải nghiệm độc đáo.
- Linh hoạt và dễ dàng quản lý: Cho phép khách hàng dễ dàng thay đổi gói Subscription, tạm dừng hoặc hủy đăng ký khi cần.
- Marketing hiệu quả: Truyền tải rõ ràng những lợi ích của mô hình Subscription đến đúng đối tượng khách hàng.

Các nền tảng hỗ trợ triển khai mô hình Subscription trong TMĐT
Hiện nay có rất nhiều nền tảng TMĐT và các ứng dụng hỗ trợ bạn triển khai mô hình Subscription một cách dễ dàng:
- Shopify: Có nhiều ứng dụng hỗ trợ Subscription như Bold Subscriptions, Recharge.
- WooCommerce: Sử dụng các plugin như WooCommerce Subscriptions.
- Các nền tảng chuyên biệt: Cratejoy (dành cho mô hình hộp tuyển chọn).
Chia sẻ kinh nghiệm thực tế và các ví dụ thành công
Mình có một người bạn kinh doanh trà và các loại thảo mộc online. Ban đầu, bạn ấy chỉ bán hàng theo hình thức mua lẻ. Sau khi áp dụng mô hình Subscription với các gói trà đặc biệt được tuyển chọn theo từng tháng, bạn ấy đã có một lượng khách hàng trung thành ổn định và doanh thu tăng trưởng đáng kể. Bí quyết của bạn ấy là luôn tạo ra những sự bất ngờ trong mỗi gói trà và chăm sóc khách hàng rất chu đáo.
Một ví dụ khác là một công ty cung cấp dịch vụ giặt là theo gói. Khách hàng trả một khoản phí hàng tháng để được giặt là quần áo với số lượng nhất định. Mô hình này mang lại sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian cho những người bận rộn.
Những thách thức thường gặp khi áp dụng mô hình Subscription và cách vượt qua
Mặc dù có nhiều lợi ích, mô hình Subscription cũng có những thách thức riêng:
- Tỷ lệ hủy đăng ký cao (Churn rate): Đây là một trong những thách thức lớn nhất. Để giảm tỷ lệ này, bạn cần liên tục cung cấp giá trị cho khách hàng, lắng nghe phản hồi của họ và có những chính sách ưu đãi để giữ chân họ.
- Quản lý kho vận phức tạp: Với các đơn hàng định kỳ, việc quản lý kho vận và đảm bảo sản phẩm luôn có sẵn có thể trở nên phức tạp. Bạn cần có một hệ thống quản lý kho hiệu quả và hợp tác với các đối tác vận chuyển đáng tin cậy.
- Duy trì sự mới mẻ và hấp dẫn: Đặc biệt với mô hình tuyển chọn, bạn cần liên tục đổi mới và mang đến những sản phẩm thú vị để khách hàng không cảm thấy nhàm chán.
Đo lường và đánh giá hiệu quả của mô hình Subscription
Để biết được mô hình Subscription của bạn có thành công hay không, hãy theo dõi các chỉ số sau:
- Tỷ lệ chuyển đổi đăng ký: Tỷ lệ khách hàng chuyển đổi từ khách hàng tiềm năng thành người đăng ký.
- Tỷ lệ hủy đăng ký (Churn rate): Tỷ lệ khách hàng hủy đăng ký trong một khoảng thời gian nhất định.
- Giá trị trọn đời của khách hàng (CLTV): Tổng doanh thu mà một khách hàng đăng ký mang lại trong suốt thời gian họ sử dụng dịch vụ của bạn.
- Chi phí thu hút khách hàng đăng ký (SAC): Chi phí bạn bỏ ra để có được một khách hàng đăng ký mới.
Kết luận
Mô hình Subscription là một “chiến lược vàng” giúp bạn tạo ra nguồn doanh thu định kỳ ổn định và xây dựng một cộng đồng khách hàng trung thành trong TMĐT. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết trên, bạn đã có thêm kiến thức và tự tin để áp dụng mô hình này cho doanh nghiệp của mình. Chúc bạn thành công và gặt hái được nhiều “quả ngọt” nhé!